Dandys na talerzu

MAKRELA. Zupełnie niedoceniana.

Znana głównie w czwartkowe popołudnie w wielu sklepach pod postacią „wędzonej”.
Ale nie o takiej będzie tutaj mowa.
Będzie mowa o aromatycznej, przyjemnie tłustej, zdrowej, grillowanej rybie w azjatyckiej marynacie.
Świeżo złowiona może przyprawić o pomieszanie zmysłów.
Odpowiednio, delikatnie doprawiona uzależnia od pierwszego „strzału”.

Makrela jak wszystkie z rodziny „scombridae”, charakteryzuje się wrzecionowatym kształtem umożliwiającym szybkie poruszanie.

Dzięki temu mają jędrne i zwarte ale i delikatne zarazem mięso.
Szczególnie lubią ją Japończycy co nie dziwi gdyż makrela po 24 godzinnym macerowaniu nadaje się do jedzenia na surowo.
Najbardziej popularna makrela atlantycka zwana też makrelą europejską lub po prostu makrelą ma srebrzysty brzuch oraz ciemno niebieski, lekko zielonkawy, pasiasty grzbiet nadający jej  bardzo elegancki wygląd.
Ze względu na tę elegancję, angielskich dandysów nazywano niegdyś „makrelami”.
Mniejsza od makreli atlantyckie jest makrela kolias, zwana też hiszpańską, ze złocistym pasem przebiegającym od skrzeli po płetwę ogonową.
Soczyste mięso makreli nie wymaga praktycznie sosu.
Przez „fachowców” jest uważana za rybę bardzo zdrową choć niektórym może się wydawać tłusta,  w tym złym sensie.
W krajach gdzie spożywa się absurdalne ilości ryb ludzie nie chorują na arterio sklerozę czy choroby układu krążenia, by wymienić tu tylko Japonię czy Grenlandię.
Długo by prawić o smaku ryb jak ich wartości.
Jeśli utrzymywanie nas w dobrej kondycji psychicznej i fizycznej, dobrze zbilansowanych ważnych dla organizmu substancji jak: witamin A, D, E oraz witamin gupy B, składników mineralnych: potas fosfor, magnez i mikroelementów: jod, cynk, selen nie przemawia do nas, to trudno – co zrobić.
Ryby to naturalne lekarstwo.
Wolę je od pigułek.
Fosfor zawarty w rybach wzmacnia nerwy i może być uznany za środek antystresowy.
Wydaje się, że we współczesnym zagonionym świecie noszenie w kieszeni jakiejś suszonej makreli byłoby jak najbardziej na miejscu.
Zawarte w rybach witaminy A i E oraz cynk i selen wzmacniają system immunologiczny, chronią strukturę komórek.
Ryby zapewniają również zaopatrzenie w jod – jeden z ważniejszych pierwiastków śladowych.
Kwasy tłuszczowe Omega-3 są wam zapewne doskonale znane, których makrela zawiera wyjątkowo dużo.
Zapewne instynktownie wiedzieli o tym starożytni Rzymianie, którzy spożywali makrelę w sosie ziołowym przyrządzanym z lubczyku, rukwi, cebuli, miodu i octu a doprawiali to „liquamen, zwanym również „garum” – sosem rybnym.

W rzymskiej kuchni był on stosowany zamiast soli; zresztą ryb nie należy za bardzo solić gdyż zawierają potas, dzięki czemu działają łagodnie odwadniająco.
Duże ilości sardynek i makreli przetwarzali „starożytni” na „liguamen” w ówczesnych fabrykach. Słynne były produkty z Pompejów, z położonych na północno-afrykańskim wybrzeżu w dzisiejszej Libii miasta Leptis Magna oraz hiszpańskiej Kartageny.
Ryby solono i suszono na słońcu i wyciskano z nich sok.
Po doprawieniu tej esencji ziołami – często było to oregano – otrzymywano gęsty sos.
Świeżo złowione makrele to wyjątkowy przysmak.
Makrela lubi grill i tak ją właśnie dla was przygotuję.

Makrela z porem i podpłomykiem

1 makrela
1 por (biała część)
2 plasterki boczku wędzonego
1 łyżka masła
4 łyżki bulionu
cytryna
przyprawa 5 smaków - opcjonalnie

Marynata do makreli

garść soli soli morskiej (do wtarcia w rybę)
100 ml octu ryżowego lub sherry
30 ml teriyaki
30 g soli
świeży tymianek

Natrzyj całą makrelę solą, również wewnątrz.
Połóż kilka drewnianych patyczków na duży talerz i połóż makrelę aby nie stykała się z powierzchnią talerza.
Zostaw ją w spokoju na 30 minut.
Po tym czasie obmyj rybę zimą wodą, połóż na papierowym ręczniku.
Po chwili przełóż na drugą stronę na świeży papierowy ręcznik.
W miseczce  wymieszaj ocet, cukier, teriyaki i sól.
Przełóż rybę do jakiegoś głębszego naczynia.
Do środka ryby włóż świeży tymianek i zalej marynatą.
Po 24 godzinach (ryba jest gotowa już po 4 godzinach) wyjmij z marynaty dbając aby kilka razy przewrócić makrelę z boku na bok.


Rozgrzej piekarnik do 200 stopni Celsjusza.
Zawiń pora w boczek.
Do małego żaroodpornego naczynia włóż pora, wlej bulion, dodaj masło.
Przykryj folią i piecz 20 minut.
Zdejmij folię z pora i jeśli nie jest dostatecznie dla Ciebie miękki piecz go kolejne 5-10 min.
Makrelę posmaruj delikatnie olejem winogronowym, połóż na elektrycznym grillu, lub patelni do ryb i piecz z każdej strony po 5-6 minut na małym ogniu uważając aby nie spalić delikatnej skórki.
Opcjonalnie posyp delikatnie pora i rybę przyprawą pięciu smaków*.
Nie podaje do makreli żadnego sosu.
Podaje z podpłomykiem.
Przekonajcie się sami - dlaczego.

Smacznego

* Chińska przyprawa pięciu smaków.
Zmieszaj ze sobą uprażone wcześniej na patelni i następnie zmielone:
1 łyżkę badianu
1 łyżkę pieprzu żółtodrzewu (lub pieprzu syczuańskiego)
½ łyżkę cynamonu lub kasji
 1 łyżkę owoców fenkułu ½ łyżkę goździków